Pistacje to smaczne i popularne orzechy, które pojawiają się na naszych stołach jako przekąska. Oprócz wyjątkowego smaku, spożywanie pistacji niesie za sobą szereg korzyści zdrowotnych. Ich długa historia podróży z obszaru dzisiejszego Bliskiego Wschodu do całej Europy i świata jest dowodem na to, jak cenne i cenione są te małe, zielone orzechy.
Pistacja (Pistacia vera) to drzewo pochodzące z obszarów Azji Zachodniej, głównie z rejonów Iranu, Iraku i Turcji. Jej historia sięga tysiące lat wstecz, kiedy to w starożytnych cywilizacjach na Bliskim Wschodzie zaczęto ją uprawiać. W czasach starożytnego Rzymu pistacje zaczęły być eksportowane na szeroką skalę do Europy, gdzie stały się popularną przekąską na rzymskich ucztach. Obecnie orzechy te są popularne na całym świecie, ale zwłaszcza w krajach basenu Morza Śródziemnego, takich jak Włochy i Grecja, gdzie stanowią część kulinarnego dziedzictwa.
Czy pistacje są kaloryczne?
Pistacje są jednymi z najkaloryczniejszych orzechów. Spożycie 100 gramów surowych pistacji dostarcza organizmowi około 560-600 kalorii. Ta kaloryczność wynika głównie z zawartości tłuszczu. Pistacje są bowiem bogate w tłuszcze, zwłaszcza tłuszcze jednonienasycone i wielonienasycone, które są postrzegane jako korzystne dla zdrowia serca. Orzechy pistacji są także źródłem białka i błonnika. Białko dostarcza energii i ma nieco mniej kalorii niż tłuszcze, gdyż 1 gram białka to 4 kalorie. Z uwagi na fakt, że pistacje są kaloryczne, ważne jest, aby spożywać je z umiarem.
Witamina E- siła antyoksydantów
Witamina E jest jednym z ważnych składników odżywczych obecnych w pistacjach. Jest to naturalny antyoksydant, który pełni kluczową rolę w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniem. 100 gramów surowych, nie solonych pistacji dostarcza około 2,6 mg witaminy E. Witamina ta jest rozpuszczalna w tłuszczach i występuje w kilku różnych formach, ale głównie w postaci alfa-tokoferolu. Jej rola polega na neutralizacji działania wolnych rodników, które mogą uszkadzać komórki organizmu i przyczyniać się do różnych schorzeń, w tym chorób serca, nowotworów i starzenia się skóry. Witamina E jest również ważna dla zdrowej skóry, a jej działanie antyoksydacyjne może pomóc w zapobieganiu uszkodzeniom skóry spowodowanym promieniowaniem UV i procesem starzenia.
Witamina B6 – wspomaganie układu nerwowego
Witamina B6, inaczej znana jako pirydoksyna, odgrywa ważną rolę we wspieraniu układu nerwowego. Zawartość witaminy B6 w 100 gramach surowych, nie solonych pistacji to około 1,2-1,3 mg.
Witamina B6 jest niezbędna do produkcji wielu neuroprzekaźników, które są substancjami chemicznymi umożliwiającymi komunikację między komórkami nerwowymi. Przekaźniki te, takie jak serotonina, dopamina i GABA, wpływają na nastrój, emocje i funkcje mózgu. Ponadto pomaga ona w utrzymaniu zdrowia nerwów obwodowych i może pomóc w zmniejszeniu ryzyka neuropatii, czyli uszkodzenia, które objawia się mrowieniem, drętwieniem i bólem. Ponadto witamina B6 ma wpływ na funkcje poznawcze, w tym pamięć i koncentrację.
Magnez dla serca i naczyń krwionośnych
Magnez jest jednym z ważnych minerałów, które mają wpływ na zdrowie serca i naczyń krwionośnych. Przybliżona zawartość magnezu w pistacjach to około 120-125 mg magnezu na każde 100 gram niesolonych orzechów. Magnez pochodzący z pistacji pomaga w regulacji ciśnienia krwi poprzez rozluźnianie mięśni naczyń krwionośnych. Może to pomóc w obniżeniu ryzyka nadciśnienia tętniczego. Jednocześnie pierwiastek ten pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu i ogranicza gromadzenie się blaszek miażdżycowych na ściankach naczyń krwionośnych. Oprócz tego magnez jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania mięśni, w tym mięśnia sercowego i wspiera utrzymanie regularnego rytmu serca.
Zawartość innych minerałów
Pistacje są bogatym źródłem wielu minerałów, które są istotne dla zdrowia. Oto informacje o zawartości różnych minerałów w pistacjach:
- Miedź: 0,19 mg (co stanowi 19,5% zalecanego dziennego spożycia – RWS).
- Fosfor: 73,5 mg (10,5% RWS).
- Mangan: 0,18 mg (9% RWS).
- Potas: 153,75 mg (7,7% RWS).
- Magnez: 18,15 mg (4,8% RWS).
- Żelazo: 0,59 mg (4,2% RWS).
- Cynk: 0,33 mg (3,3% RWS).
- Wapń: 15,75 mg (2% RWS).
- Selen: 1,05 µg (1,9% RWS).
Wymienione minerały odgrywają różnorodne role w organizmie, od wsparcia zdrowia kości i mięśni po regulację ciśnienia krwi i udział w procesach metabolicznych. Dlatego pistacje, oprócz swojego smaku, dostarczają również cennych składników odżywczych.
Błonnik, który wspomaga trawienie
Błonnik to istotny składnik odżywczy, który odgrywa kluczową rolę w procesie trawienia i ogólnym zdrowiu przewodu pokarmowego. Pistacje są źródłem błonnika, który wpływa na trawienie, gdyż w 100 gramach surowych pistacji znajduje się około 10-12 gramów błonnika. Błonnik w pistacjach jest mieszaniną rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego błonnika, co przynosi różne korzyści dla trawienia. Nierozpuszczalny błonnik pomaga w zwiększeniu masy kału i ułatwia perystaltykę jelit, co zapobiega zaparciom i pomaga w regularnym wypróżnianiu. Rozpuszczalny błonnik bierze udział w regulacji poziomu cukru we krwi poprzez opóźnienie wchłaniania glukozy z przewodu pokarmowego. Oprócz wskazanych walorów błonnik służy jako pożywka dla korzystnych bakterii w jelitach, co buduje zdrową mikroflorę. Osoby zabiegające o utrzymanie wagi wiedzą, że spożywanie błonnika pomaga w osiągnięciu uczucia sytości, co wspiera kontrolowanie masy ciała i unikanie nadmiernego przejadania się.
Składniki odżywcze w przyjemnej formie
Pistacje są smaczną i wygodną przekąską, która dostarcza cenne składniki odżywcze. Pistacje możemy spożywać nie tylko jako przekąskę, ale także dodatek do ciast, sałatek, mięs, w formie pasty czy mleka pistacjowego. Pamiętajmy jednak, że chociaż są zdrowe, są też dosyć kaloryczne, dlatego warto spożywać je z umiarem.